Inhoud
Overslag is een belangrijk deelproces van het transport, en houdt in dat goederen van het ene transportmiddel naar het andere worden overgeladen. In dit artikel laten we aan de hand van voorbeelden zien hoe overslag in zijn werk gaat, wat ervoor nodig is en voor welke bedrijven het relevant is.
De rol van overslag in de logistiek
Wanneer goederen tijdens het transport van het ene vervoermiddel op het andere worden overgebracht, spreken we van overslag. Dit is een belangrijke stap in veel logistieke processen en heeft specifiek betrekking op de omgang met goederen op overslagpunten. Deze worden in de logistiek ook wel hubs of overslagdepots genoemd.
Overslagdepots bevinden zich op goed bereikbare knooppunten. Afhankelijk van de goederen of producten die er worden overgeslagen, liggen ze aan snelwegen, luchthavens, zeehavens of goederenstations. Het komt vaak voor dat goederen tijdens het transportproces meerdere keren worden overgeslagen, bijvoorbeeld van een vrachtwagen naar een goederentrein en vervolgens naar een schip.
Welke bedrijven krijgen te maken met overslag?
Een overslagpunt wordt noodzakelijk zodra goederen van het ene voertuig op het andere moeten worden overgeladen om hun bestemming te kunnen bereiken. Dit is met name het geval wanneer het nodig is om over te gaan op een ander soort vervoersmiddel (vliegtuig, schip, trein).
Maar ook wanneer de vervoerswijze hetzelfde blijft kan overslag nuttig zijn, bijvoorbeeld van vrachtwagen naar vrachtwagen. Soms kan het bijvoorbeeld voordeliger zijn om goederen van verschillende productielocaties naar een centraal overslagmagazijn te brengen in plaats van ze rechtstreeks naar de plaats van bestemming te vervoeren. Dit heeft als voordeel dat een vrachtwagen andere goederen vanuit het overslagpunt terug naar de ‘thuisbasis’ kan vervoeren (bijvoorbeeld nieuwe onderdelen voor de productie), zodat er niet met lege voertuigen wordt gereden.
In het algemeen geldt: hoe beter de heen- en terugreis worden benut, hoe goedkoper en efficiënter de overslag is. Als u verschillende productielocaties heeft, kan een centraal overslagpunt in uw netwerk voordeliger zijn dan met lege voertuigen rechtstreeks naar de afzonderlijke locaties te rijden op de heen- of terugweg.
Welke functie heeft overslag in het transport?
Het is belangrijk om te realiseren dat het overslagproces alleen betrekking heeft op de omgang met goederen op overslagpunten, en dus slechts een deel van de totale logistieke keten vormt. De logistiek van goederen op overslagpunten kan worden onderverdeeld in drie stappen: transport, overslag, en opslag. Afhankelijk van de organisatie van de transportketen kunnen er meerdere deelprocessen plaatsvinden voordat de goederen van de plaats van vertrek op de plaats van bestemming aankomen.
Een voorbeeld:
Een bedrijf produceert motoronderdelen. Het vervoert deze per vrachtwagen van de productielocatie naar het overslagmagazijn. Daar worden de verschillende onderdelen gesorteerd, opnieuw verpakt op pallets en klaargemaakt voor verder transport naar verschillende andere assemblagelocaties.
De helft van de pallets wordt onmiddellijk per vrachtwagen naar een binnenlandse assemblagelocatie vervoerd; de andere helft blijft in het overslagmagazijn en wordt op een later tijdstip samen met andere magazijngoederen in een zeecontainer op een vrachtwagen geladen en naar de haven gereden om te worden verscheept. Daar vindt een volgende overslag plaats, namelijk het laden van de container op het schip dat de goederen naar een assemblagelocatie in het buitenland brengt.
Welke verschillen bestaan er tussen de afzonderlijke overslagpunten in een supply chain?
DIn de logistieke sector wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten overslagpunten:
- Intern
- Intern naar extern
- Extern
De interne overslag vindt plaats op het eigen bedrijfsterrein en maakt deel uit van de intralogistiek, dus de materiaalstroom binnen het bedrijf. Een voorbeeld hiervan is wanneer halffabricaten van een lopende band op een transportmiddel worden geladen en naar het magazijn worden gebracht. Daar worden ze opgehaald zodra er capaciteit vrijkomt in de volgende productiestap of op de volgende lopende band.
De interne naar externe overslag is het knooppunt waar de geproduceerde goederen op een transportvoertuig worden geladen. Het transportvoertuig brengt de goederen naar de plaats van bestemming of naar een ander overslagpunt buiten uw bedrijfsterrein.
De externe overslag vindt meestal plaats op grote logistieke knooppunten, wanneer uw goederen bijvoorbeeld van de fabrieksvrachtwagen worden overgeladen op een schip, in een vliegtuig of in een goederenwagon.
Welke soorten overslag zijn er en hoe gaan ze in hun werk?
De overslag van goederen in de logistiek kan op drie manieren worden uitgevoerd. Welke methode een bedrijf gebruikt, hangt af van het goederenvolume en het type goederen.
- Handmatig
Bij handmatige overslag transporteert het magazijnpersoneel de goederen met de hand of met behulp van eenvoudige transportmiddelen zoals palletwagens of stapelaars.
- Machinaal
Bij machinale overslag wordt meer ondersteunende technologie gebruikt, bijvoorbeeld kranen voor het laden en lossen van hoge stellingen, of portaalkranen voor het beladen van zeecontainers.
- Automatisch
Wanneer de technologische hulpmiddelen zelfstandig functioneren en door het personeel slechts worden bewaakt in plaats van bestuurd, wordt dit automatische overslag genoemd. Die wordt vaak toegepast in havens en goederenstations, waar dagelijks veel goederen worden overgeslagen.
Welke apparaten en hulpmiddelen zijn er nodig voor overslag?
Afhankelijk van de goederen en de overslagfrequentie komen er verschillende apparaten en voertuigen in aanmerking ter ondersteuning van het overslagproces. Voor het laden en lossen van vrachtwagens op uw eigen bedrijfsterrein zijn bijvoorbeeld heftrucks, palletwagens en stapelaars geschikt.
Voor zeer zware of zeer grote goederen zijn kranen nodig, die vaak worden ingezet op overslagpunten zoals stations of havens.
Naast de voertuigen die nodig zijn voor het laden en lossen, heeft u in het overslagmagazijn ook het volgende nodig om ervoor te zorgen dat het werk soepel verloopt:
- Magazijnstellingen voor een correcte en veilige opslag van uw goederen
- Een efficiënt opslagbeheer en een doordachte opslagstrategie
Welke voor- en nadelen heeft overslag in het transport?
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| Efficiënt gebruik van transportmiddelen, aangezien er idealiter niet met lege voertuigen wordt gereden | Het inplannen van de overslag in de supply chain kost aanzienlijk veel moeite en geld |
| Bij optimale benutting zijn de ritten naar het centrale overslagmagazijn voordeliger dan afzonderlijke ritten tussen verschillende locaties | Bij suboptimale benutting (bijv. schommelende productiecijfers) zijn extra ritten nodig of rijden de vrachtwagens niet volledig beladen naar het overslagmagazijn, wat tot hogere kosten leidt |
| Goederen kunnen ook per schip, vliegtuig of trein worden vervoerd | Bij storingen op het overslagpunt (bijv. files in de containerterminal in de haven) loopt de levering vertraging op, wat in het ergste geval tot productiestilstand leidt |
Veelgestelde vragen over overslag in het transport
Overslag is het overladen van goederen van het ene vervoermiddel naar het andere, zowel van een vervoermiddel van hetzelfde type naar een ander (bijvoorbeeld van vrachtwagen naar vrachtwagen) als van het ene type vervoermiddel naar het andere (bijvoorbeeld van vrachtwagen naar schip). Overslag is van cruciaal belang in de logistiek, omdat het de supply chains in stand houdt en de globale handel in goederen mogelijk maakt.
Goederen kunnen op drie verschillende manieren worden overgeslagen: handmatig, machinaal en automatisch. Aan de hand daarvan maakt het magazijnpersoneel gebruik van verschillende hulpmiddelen en transportvoertuigen.
Afhankelijk van de goederen die worden overgeheveld en de frequentie waarmee dit gebeurt, komen verschillende apparaten of voertuigen in aanmerking ter ondersteuning van het overslagproces. Bij handmatige overslag maakt het magazijnpersoneel vaak gebruik van stapelaars en palletwagens voor het beladen van pallets. In magazijnen met hoge stellingen worden doorgaans kranen gebruikt. In zeehavens of goederenstations zijn automatische portaalkranen het meest gebruikte hulpmiddel.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – bfk92
