Stapelaar en accu: defecten herkennen en voorkomen

Een lange levensduur van apparatuur en machines wordt mede bereikt door goed onderhoud. Dit geldt ook voor interne transportmiddelen zoals elektrische stapelaars. Naast het onderhouden van de bewegende delen – zoals lagers en wielen en het controleren van de stuurdissel – zijn er andere zaken, die nog wel eens over het hoofd worden gezien. Het zorgvuldig onderhouden van de accu van een elektrische stapelaar is een goed voorbeeld. Hoewel een accu in de loop der tijd altijd aan kracht zal verliezen, vallen er zeker maatregelen te nemen om dit proces te vertragen.

In dit artikel geven we u allereerst uitleg over de werking van de accu van een stapelaar. Verder behandelen we de punten die belangrijk zijn bij het herkennen en voorkomen van een defecte accu van uw stapelaar.

Opbouw en werking van een accu van een stapelaar

Elektrische palletwagens en stapelaars hebben een tractiebattterij voor de aandrijving. Dat kan een lithium-ion-, een loodzuur- of een loodgelaccu zijn. Hier gaan we dieper in op de krachtige en veelgebruikte loodzuuraccu. Die bestaat uit zogenaamde galvanische elementen, waarin geleidende deeltjes elektrisch van elkaar worden gescheiden. Daarom bestaat de accu uit onafhankelijke, parallel geschakelde cellen. Elke batterijcel bestaat daarbij uit:

• Een negatief geladen kathode (pluspool) van metaaloxide
• Een positief geladen anode (minuspool) van metaalachtig materiaal
• Elektrolyt (accuzuur)
• Een separator

Als de accu energie afgeeft – bijvoorbeeld als de hefmast van een stapelaar omhoog wordt gebracht – dan vloeien door het chemische proces van elektrolyse binnenin de accu negatief geladen elektronen van de kathode naar de anode. Ze passeren daarbij de separator, die ionen doorlaat, maar niet elektrisch geleidend is: dit onderdeel verhindert kortsluiting in de cellen van de accu. Bij het proces van energie afgeven daalt de zuurtegraad in de accu en gaat de celspanning omlaag.

Voor het opladen van de accu is gelijkstroom nodig. De oplader onttrekt draai- of wisselstroom aan het stroomnet. De netspanning wordt naar de vereiste batterijspanning getransformeerd en de stroom wordt uitgebalanceerd, waardoor gelijkstroom ontstaat. Daarbij wordt elektrische energie in chemische energie omgezet. De elektronen maken zich los van de anode en de oorspronkelijke laadspanning wordt hersteld; de zuurtegraad neemt toe.

Om ervoor te zorgen dat de accu, de voor de aandrijving van stapelaars noodzakelijke netspanning bereikt, worden meerdere batterijcellen in de vorm van een tractiebatterij aan elkaar geschakeld.

Tekenen dat de accu van uw stapelaar defect is

Het is  onvermijdelijk dat een accu uiteindelijk door gebruik aan kracht verliest. Dit verloopt zelfs exponentieel: een zwakkere accu loopt sneller leeg en moet vaker worden opgeladen. Uiteindelijk wordt het punt bereikt dat de accu van uw stapelaar defect is of niet meer aan de eisen voldoet. Behalve minder vermogen en vaker moeten opladen zijn er nog andere signalen die aantonen dat de accu niet meer naar behoren functioneert:

• De behuizing is opgezwollen: dit doet zich voor als er teveel druk in de accu ontstaat. In dit geval is de accu van uw stapelaar sowieso defect en mag hij niet meer worden gebruikt; u moet hem direct vervangen.
• Accupolen vertonen corrosie: roest op de polen van een loodzuuraccu zijn een teken dat er elektrolyt uit de tractiebatterij lekt.
• Witte of gele substantie op de accu: dit is een ook een indicatie dat de accu lekt.

In principe moet u de accu nu vervangen, maar soms kan een reparatie ook uitkomst bieden. Die kunt u het beste laten uitvoeren door een gekwalificeerde monteur, die met een test – meestal – de oorzaak kan detecteren. In het geval van een reparatie worden kapotte cellen vervangen. Vervolgens kan de accu er weer een flinke tijd tegenaan.

Een defecte accu kunt u het best opslaan in een kast voor gevaarlijke stoffen. Als een accu lekt, dient deze te worden ingepakt, zodat het accuzuur niet kan weglekken. Zorg ervoor dat u de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen – zoals handschoenen en een veiligheidsbril – draagt als u dit doet.

Stapelaar en accu: defecten voorkomen

Het is natuurlijk het allerbeste om te voorkomen dat de accu van uw stapelaar er de brui aan geeft. Met het juiste onderhoud kunt u de levensduur van een loodzuuraccu flink verhogen. Hieronder geven wij u een aantal handige tips.

• Ontlading beperken: voor het grootste deel van de accu’s geldt dat de levensduur wordt verbeterd wanneer de dagelijkse ontlading minder dan 80 % bedraagt. Bij lithium-ion-accu’s is dit niet het geval, maar loodzuuraccu’s hebben hier zeker baat bij. Loopt de accu toch een keer volledig leeg? Zorg ervoor dat hij niet te lang in ongeladen toestand blijft en laadt de accu zo snel mogelijk op tot minimaal driekwart.
• Laadtijd minimaliseren: wanneer een accu van een elektrische stapelaar langer aangesloten is dan noodzakelijk, kan dit op termijn voor verzwakking zorgen. Dit betekent dat u het beste een oogje in het zeil kunt houden tijdens het laden, zodat u zodra de 100% is bereikt meteen kunt loskoppelen.
• Schoonhouden accu: een van de belangrijkste aspecten van accu-onderhoud is het vermijden van corrosie. Houdt de accu dan ook altijd schoon en droog en vet de contactpolen in met zuurvrije vaseline. Is het corrosieproces al zichtbaar in het ijzerwerk? Behandel de getroffen delen met sodawater en spoel dit weg met kraanwater, gevolgd door een laag epoxyverf.
• Waterpeil onderhouden: loodzuuraccu’s moeten wekelijks worden gecontroleerd op het batterijpeil of elektrolytniveau. Wanneer dit onder een bepaald punt komt – meestal aangegeven met een lijn – dient u dit bij te vullen met gedestilleerd mineraalwater. Op den duur raakt het zwavelzuur verdund door het toevoegen van water, wat een oorzaak is van het verlies van batterijcapaciteit. Dit betekent dat het verlies van accuvermogen – helaas ook – een noodzakelijk gevolg van onderhoud is.

Bron afbeelding:
© gettyimages.de – vgajic